Birleşmiş Milletlerin (BM) Suriye'deki suçları araştıran Uluslararası Tarafsız ve Bağımsız Suriye Mekanizmasının (IIIM) Başkanı Robert Petit, Suriye'de hesap verebilirliğin sağlanmasının, yeniden yapılanmanın bir parçası olduğunu bildirdi.

Cenevre

Petit, BM Cenevre Ofisinin haftalık basın toplantısında çalışmalarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

IIIM'nin 2016'da BM Genel Kurul kararıyla Suriye'de Mart 2011'den bu yana işlenen ciddi suçların kanıtlarını toplamak, korumak, birleştirmek ve analiz etmek için kurulduğunu hatırlatan Petit, bu suçların işlendiğine dair kanıtları, süreklilik gruplarından bağımsız olarak araştırmak için bir yetkileri olduğunu belirtti.

Petit, "Şu anda biriktirdiğimiz 283 terabayttan fazla veri var. Bu verileri kullanıyor, mevcut ve gelecekteki yargı süreçlerini destekleme görevini yerine getirmek için kendi verilerimizi üretiyoruz." dedi.

Suriye'de yaklaşık iki jenerasyonun bir süre önce devrilen diktatörlük rejiminin (Beşşar Esed rejimi) bünyesinde büyüdüğünü söyleyen Petit, "Suriyeliler, 14 yıldır (iç savaş nedeniyle) devam eden çıkmaza rağmen mağduriyetleri için umutlarını veya kapsayıcı ve kapsamlı bir hesap verebilirliğin sağlanması umutlarını asla kaybetmediler. Bu umudun şimdi gerçekleşmesi her zamankinden daha yakın görünüyor. Umarım bu hesap verebilirlik sürecindeki rolümüzü yerine getirebiliriz." ifadelerini kullandı.

Petit, Suriye'de çeşitli aktörler tarafından işlenen bu suçlarla ilgili dünya genelinde 230'dan fazla ayrı soruşturmayı temsil eden 16 farklı yargı makamından 400'den fazla yardım talebi aldıklarını kaydetti.

Bu soruşturmaların, kovuşturmalara, davalara ve kararlara yol açtığının altını çizen Petit, "210'dan fazlasına cevap verebildiğimizi ve destekleyebildiğimizi söylemekten mutluluk duyuyorum." diye konuştu.

Petit, farklı ulusal ve uluslararası aktörlerle ortaklık yaparak veri topladıklarının da bildirdi.

Bazı ulusal ve uluslararası aktörlerin mevcut durumda yardım teklif ettiğini ancak Suriye'de çok hassas ve değişken bir durum olduğunu hatırlatan Petit, şöyle devam etti:

"Ancak artık erişilebilir olan bu suç mahallinde veya belki de birbirine bağlı suç mahalli dizisinde potansiyel var. Artık olasılıklar var, artık rejimin ve müttefik suçların sorumluluğunun en üst seviyesine ilişkin kanıtlara erişme olasılığı var. Yasa dışı bir şekilde tutuklanan, gözaltına alınan ve bazıları için yıllarca hapishane sistemi içinde şiddet gören 10 binlerce Suriyelinin kaderini belirleme olasılığı var. Bunu 13 Aralık'ta yayınladığımız bir raporda belgeledik."

"Hesap verebilirlik, yeniden yapılanmadır"

AA muhabirinin, "Suriye’nin yeniden imarı, ülkenin normalleşmesi ve sorunun kalıcı olarak çözümü açısından çok önemli. Sizce Suriye’ye yönelik yardım ve yatırımların artması bu süreci hızlandırır mı? Nasıl bir planlama ile bu süreç ilerlemeli?" sorusunu Petit, "Hesap verebilirlik yeniden yapılanmadır, hesap verebilirlik bunun bir parçası. Hesap verebilirliğin yapısal yönleri olan hukuk, mahkemeler ve polis gibi yatırımların da bunun bir parçası olmasını umuyorum." şeklinde yanıtladı.

Suriye'deki "toplu mezarlar olabileceğine ilişkin" yıllardır belgeleme çalışmaları yürüttüklerini de anımsatan Petit, bunların belirli bir sayısının ve yerlerinin olduğuna inanmak için önemli nedenlerinin olduğunu ancak bu aşamada tahminde bulunmanın uygun olmayacağını kaydetti.

Petit, Suriye makamlarından izin almaları halinde, uygun bir süreçte IIIM adına fiziksel olarak incelemeler için Suriye'yi ziyaret edeceklerini de belirtti.

Kaynak:AA